سن : بیشترین شیوع بین 65- 45 سالگی است .
نحوۀ زندگی : تماس جنسی در سنین پایین بدون استفاده از کاندوم ، تعدد افراد در ارتباطات جنسی بدون استفاده از کاندوم و سیگار از عوامل خطر می باشند .
ژنتیک : عامل قابل توجهی به شمار نمی آید .
سرطان سرویکس یکی از شایعترین سرطانها است که خانمها به آن مبتلا می شوند . در بریتانیا سالانه بیش از 4000 مورد جدید گزارش می شود . به هر حال این سرطان یکی از انواع سرطانی است که می توان با غربال سازی عادی از آن جلوگیری نمود . سرطان سرویکس معمولاً به کندی رشد می نمایند . در مرحله قبل از سرطانی شدن ، سلولهای سرویکس به تدریج از شکل خفیف غیر طبیعی به شکل شدید غیر طبیعی بودن تغییر می یابند که به این حالت دیسپلازی گویند . این تغییرات توسط آزمایش اسمیر سرویکس می تواند مشخص گردد و امکان درمان را قبل از سرطانی شدن به فرد می دهد .
علل بیماری
علت سرطان سرویکس نامشخص است ، اما گواهی دال بر این فرضیه وجود دارد که تغییرات سلولی در سرویکس با بعضی انواع پاپیلوما و ویروس انسانی ( HPV ) مرتبط می باشد . این ویروس در اثر مقاربت بدون استفاده از پوشش کاندوم منتقل می شود و خطر ابتلا به سرطان سرویکس افزایش می یابد و این در صورتی است که فرد مقاربت در سنین پایین بدون استفاده از کاندوم داشته باشد یا با افراد مختلف بدون پوشش کاندوم مقاربت نماید . سیگار نیز عامل خطری برای ابتلا به سرطان سرویکس است . خانمهایی که ایمنی آنها کاهش یافته یا داروهای ایمونوساپرسانت ( تضعیف کننده ایمنی ) Immunosuppressant استفاده می کنند در معرض خطر ابتلا به این سرطان می باشند .
علائم بیماری
سرطان سرویکس همیشه ایجاد علائم نمی نماید . به هر حال در بعضی خانمها ممکن است خونریزی غیر طبیعی واژینال ، به خصوص پس از مقاربت جنسی وجود داشته باشد . از آنجائیکه سرطان پیشرونده است ، علائم بعدی عبارتند از :
- ترشحات آبکی ، خون آلود شدید و بد بو از واژن
- درد لگن
- درد به هنگام مقاربت
در صورت عدم درمان ، سرطان سرویکس ممکن است به رحم منتشر شده و سپس غدد لنفازی لگن را مبتلا سازند . سرانجام سرطان ممکن است به بخشهای دیگر بدن نظیر کبد و ریه دست اندازی نماید .
تشخیص بیماری
در صورتیکه پزشک مشکوک به وجود سرطان سرویکس در فردی گردد ، آزمایش اسمیر انجام خواهد داد . اگر این آزمایش وجود سلولهای غیر طبیعی را نشان داد ، پزشک کلپوسکوپی انجام خواهد داد که در این اقدام سرویکس از طریق دوربینی که قدرت بزرگنمایی دارد بررسی شده و نواحی غیر طبیعی کنترل می گردند . نمونه ای از بافت سرویکس در طی این اقدام برداشته شده و جهت آزمایشات میکروسکوپی برای یافتن سلول سرطانی فرستاده می شود . در صورت تشخیص سرطان سرویکس ، آژمایشات تکمیلی جهت بررسی وجود متاستاز به سایر قسمتها انجام می شوند . این آزمایشات شامل رادیو گرافی قفسه سینه یا MRI از قفسه سینه جهت بررسی ریه ها و آزمایشات خون و CTاسکن شکم جهت ارزیابی عملکرد کبد خواهد بود .
درمان بیماری
درمان بیماری به مرحله بیماری و پیشامدهای خاص آن بستگی دارد . در صورتیکه سرطان محدود به سرویکس باشد و فرد قصد بچه دار شدن داشته باشد ، ممکن است فقط نواحی مبتلا برداشته شوند . اما اغلب در طی یک عمل هیسترکتومی ، سرویکس و رحم برداشته خواهند شد . در صورتیکه گسترش بیماری به رحم ، ممکن است برداشتن رحم به همراه لوله های رحم ، تخمدانها ، قسمت فوقانی واژن و غده های لنفازی نزدیک به آن قسمت ضرورت داشته باشد . در صورتی که خانمی در سنین قبل از یائسگی باشد ممکن است تخمدانها برداشته نشوند . زیرا تخمدانها عمل تولید هورمونهای جنسی را به عهده دارند و برداشتن آنها موجب یائسگی زود رس می گردد . در صورتیکه سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته باشد ، رادیو تراپی و گاهی شیمی درمانی نیاز است .
پیش آگهی
در صورتیکه سرطان سرویکس تشخیص داده شده و سریعاً درمان شود ، اغلب تمامی خانمها بطور کامل بهود می یابند . به هر حال اگر بیماری به قسمت پشت سرویکس گسترش یافته باشد ، مرگ و میر دو پنجم می باشد.
آزمایش اسمیر روتین و درمان زود رس سلولهای غیر طبیعی سرویکس به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش سرطان سرویکس را در دنیا کاهش داده است .
علاوه بر انجام آزمایشات اسمیر بطور عادی ، بایستی سعی نمود خطر ابتلا به این سرطان را بوسیله نکشیدن سیگار و استفاده از روشهای ضد بارداری باریرbarrier ( مثل کاندوم ) کاهش داد .
|